بر پایۀ زبان کهن کرج، نام کرج از واژۀ کاوک به معنی «میان تهی» گرفته شده و به خاطر این است که کرج میان دره واقع شده‌است. همچنین وجه تسمیۀ دیگر آن از واژۀ «کراج» است و با پیشینۀ تاریخی آن در تپۀ آتشگاه، کوه‌های کلاک، قلعۀ دختر شهرستانک و قلعۀ اشتهارد که در روزهای تابستان برای خبررسانی و دیده‌بانی آتش‌افروزی می‌شده، مرتبط است. همچنین گفتۀ دیگری موجود است که نام کرج از واژۀ کوه رج به معنی محلی که کوه‌های ردیف شده دارد، می‌داند و مورد دیگری که به آن اشاره شده نام کرج را بدست آمده از واژۀ اکراج به معنی بانگ و فریاد می‌داند.

در فرهنگ نفیسی، کرج به معنی گوی، گریبان، چاک و شکاف آمده و آن رودخانه ایست که در کوه‌های شمال غربی ری جاری می‌شد و بلوک شهریار و ساوجبلاغ را مشروب می‌سازد و نام دهی است در کنار این رودخانه که پادشاهان قاجار در آنجا بناها و قصرهای عالیه برپا نموده‌اند. همچنین در کتاب‌های مختلف آمده، لفظ کرج از واژهٔ “کرژ” به معنی کوهپایه‌است.

البرز در زبان باستانی به شکل «هَربُرز» بوده‌است. در این کلمه «هر» به معنای کوه و «برز» به معنای بلندی آمده‌است.